MENAPOZDA HORMON YERİNE KOYMA TEDAVİSİ NEDİR?

 

MENAPOZDA HORMON YERİNE KOYMA TEDAVİSİ NEDİR?

HANGİ KADINLAR NE ZAMAN KULLANMALI?

Birçok kadını ilgilendiren ve özellikle son 15 yıldır ilgi çekici gelişmeler nedeniyle takip edilen menapoz sonrası hormon tedavisi kılavuzu güncellendi. Kuzey Amerika Menapoz Derneği, daha önce 2012 yılında yayımladığı kılavuzu son 5 yıl içince kadın sağlığı ile ilgili yapılan çalışmalar ve yeni klinik araştırma sonuçları eşliğinde yeniden güncellediğini duyurdu.

Hormon yerine koyma tedavisinin yararları

Menapoz sonrası hormon tedavileri Amerika Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından 4 durum için onaylanmıştır. Buna göre, FDA;

1- Yaşam kalitesini bozan, rahatsız edici menopozla ilişkili şikayetlerin varlığı ( ateş basması, çarpıntı, terleme gibi )

2- Kemik kaybının önlenmesi ( aynı zamanda kemik kırıklarını azaltmak için)

3- Yumurtalıkları çalışmayan ya da ameliyatla erken menapoza giren kadınlarda azalan östrojenin belirli bir süre yerine konması; ( kullanmasına engel bir rahatsızlığı olmayanlarda ) kemik kaybı, bilinç ve duygu durum bozulmaları ve diğer gibi menapoz yakınmalarını gidermek için

4- Kadınlık organları ve idrar yollarına ait şikayetleri olanlarda ( genital bölge anatomisini düzeltmek, vajinal kuruluğu, yanmayı ve tahrişi gidermek, vajinal hücreleri arttırmak, vajinal asit dengesini korumak, idrar yanması ve idrar yolu enfeksiyonunu azaltmak için), hormon tedavisi kullanımını onaylamıştır.

Hormon tedavisinin yaşam kalitesini arttırıcı diğer faydaları arasında seksüel fonksiyonların korunması, uyku bozukluğunun giderilmesi ve uyku kalitesinin artması, sinirsel gerginliğin azalması, eklem ağrılarının azalması, kuruyan, incelen, kırışan cildin ve dökülen saçların korunması da sayılabilir.

Hormon yerine koyma tedavisinin riskleri

Çalışmalar, hormonal tedavi almanın sağlıklı kadınlarda çeşitli hastalıkların riskini anlamlı olarak değiştirmediğini göstermiştir. Ancak aile hikayesi veya kişisel yatkınlığı olan kadınlarda meme kanseri, endometriyum ( rahim ) kanseri, damar tıkanıklığı, safra kesesi hastalık riskini arttırabileceği iddia edilmektedir. Meme kanseri risk artışının hormonal tedavinin uzun süreli kullanıma bağlı olabileceği iddia edilse de bazı çalışmalarda riski arttırmadığını, hatta düşük fiziksel aktivitesi olan, obezitesi olanlarla benzer risk taşıdığı iddia edilmektedir. Hormon tedavisi kullanan bir kadının meme kanserine yakalanması, doğal olarak hemen hormonal tedaviyi suçlamasına neden olmaktadır. Fakat meme kanseri neredeyse her 8 kadından birinde görülür ve meme kanserine yakalanan kadınların çoğunda hormon tedavisi kullanım öyküsü yoktur.

Buna göre 2017 ( yeni ) kılavuzda genel olarak;

• Menapoz dönemi şikayetleri kontrolü için rahatlamayı sağlayan en düşük doz, en kısa sürede uygulanmalıdır.
• 60 yaşından küçük kadınlar veya menopozun ilk 10 yılı içerisinde hormon tedavisi başlandığında hem şikayetlerin azaltılmasındaki faydası, hem de oluşan yan etki bakımdan güvenliği en yüksek dönem olacağı kabul edilmektedir.
• 45 yaşından ( özellikle 40 yaş ) önce erken menapoza giren, hormon tedavisi için uygun adayların, hormonal tedavilerinin erken başlatılıp en azından 52 yaşına kadar devam edilmesi kalp damar hastalıkları, kemik erimesi, duygulanım bozuklukları, cinsel işlev bozukluğunu önleme açısından tavsiye edilmektedir.

Hormon tedavisinin en önemli amacı yaşam kalitesini arttırmaktır. Bu yüzden tamamen bireyselleştirilmiş ve fayda-risk analizine göre yapılmış olmalıdır. Ayrıca sonrasında da periyodik ( düzenli ) doktor kontrolü yaptırmaları tavsiye edilmektedir. Çünkü periyodik kontroller sonrasında hormonal tedavi seçenekleri değişebilmekte veya bazen tedavi kesilebilmektedir.